Titeren in plaats van klakkeloos vaccineren

Door het afnemen van een druppeltje bloed van uw hond kan met een antilichamentest worden gemeten of er nog voldoende antistoffen in het bloed aanwezig zijn.
Hierdoor kun je dus zien of er wel of niet gevaccineerd moet worden waardoor je hond niet onnodig wordt belast met overbodige vaccinaties. De vroegere testen waren niet zo betrouwbaar maar tegenwoordig is er de VacciCheck!

Vroeger werd gedacht dat entingen geen kwaad konden, maar tegenwoordig horen we meer en meer over schadelijke bijwerkingen. De bijwerkingen verschillen van kleine ongemakken als spierpijn tot serieuze problemen als het triggeren van epileptische aanvallen. Om die risico’s zo klein mogelijk te houden is het aan te raden het aantal vaccinaties zoveel mogelijk te beperken. Door te titeren is het mogelijk om bij pups en oudere honden alleen te enten wanneer dat nodig blijkt te zijn aan de hand van de VacciCheck test.

Omdat er al jaren getiterd wordt is gebleken dat entingen veel langer voor bescherming zorgen dan dat wij denken. Sommige honden zijn met 1 enting voor een groot deel van hun leven beschermd.

Op welke antilichamen wordt getiterd? 
Met VacciCheck worden de antilichamen gemeten bij de hond van de 3 vaccins welke in de cocktail zitten, te weten: Hondenziekte (Canine Distemper Virus of CDV), Infectieuze Hepatitis (Canine Adeno-2 Virus of CAV-2; ook tegen CAV-1), Parvo (Canine Parvo-2 Virus of CPV-2).

Hoe lees je de titerstrip af? Titeren4
Houd de strip vast aan het brede gedeelte met de stippen naar beneden. Zo dient de titer afgelezen te worden. Bij een geslaagde test verschijnen er vier stippen.

Bovenste stip = controlestip. Deze staat voor een titer van 1:80.
Tweede stip = Infectieuze Hepatitis.
Derde stip is Parvo (de belangrijkste!).
Onderste stip = Hondenziekte.

Indien de stippen gelijk of donkerder zijn dan de controle stip zijn er voldoende antilichamen om beschermd te zijn. Als we in zo’n geval toch zouden vaccineren, gebeurt er helemaal niets. De bescherming wordt niet beter of langer, integendeel. Uit de vele titerbepalingen die er ondertussen gedaan zijn is duidelijk geworden dat honden die veel gevaccineerd zijn minder antilichamen hebben dan honden die weinig gevaccineerd zijn.

Is de stip lichter dan de controlestip, maar is er nog wel een duidelijke stip zichtbaar, dan zijn er niet voldoende antilichamen om goede bescherming te geven, maar er is toch een grote kans dat een vaccinatie nog niet aanslaat.

Een vaccinatie slaat het beste aan als de stip helemaal of nagenoeg verdwenen is. Dat lijkt spannend, maar gelukkig hebben volwassen honden die al gevaccineerd zijn, geheugencellen aangemaakt die ook bescherming kunnen geven. Dit is echter niet meetbaar.

Wanneer kan men beginnen met titeren?
Al met een leeftijd van 6/7 weken. Steeds meer fokkers stappen over naar eerst titeren alvorens men laat enten. Het voordeel is dat een pup die op het goede moment wordt gevaccineerd vaak slechts 1 vaccinatie nodig heeft i.p.v. de gebruikelijke 3. Een pup krijgt van de moeder in de eerste ca. 12 uur de antilichamen mee met de biest. Dit worden ook wel maternale antilichamen genoemd. Indien de moeder geen antilichamen heeft, kan ze deze dus niet doorgeven aan haar pups en zijn deze dus niet beschermd! Het is dus raadzaam om voor de dekking de teef te titeren en indien nodig te vaccineren.

Titeren5

Hoe lang de maternale antilichamen aanwezig zullen zijn is per pup/nest verschillend. De ene pup is er met 6 weken al doorheen en dient dan ingeënt te worden maar er zijn er ook die pas met 20 weken geen maternale antilichamen meer hebben en die hoeven dan pas ingeënt te worden.

Heel belangrijk om te weten is dat zolang een pup nog over de maternale antilichamen beschikt, de kans zeer groot is dat een vaccinatie niet aan zal slaan. Dat is ook één van de redenen dat pups in Nederland en België 3x keer een puppyvaccinatie krijgen. Dit wordt gedaan in de hoop dat één van de drie entingen aan zal slaan.

Een nest titeren dient altijd in goed overleg met de toekomstige eigenaren te geschieden en is intensiever dan alleen een inenting halen. Daar staat tegenover dat de jonge pup niet onnodig belast wordt met entingen en de extra kosten in het begin zich daarna makkelijk laten terug verdienen omdat de hond de eerstkomende jaren niet meer ingeënt hoeft te worden en er veel minder kans is op problemen met de gezondheid welke onnodige vaccinaties met zich mee kunnen brengen.

Titeren1

< Deze hond is op de leeftijd van 9 weken ingeënt met een volledige cocktail en na drie weken (op 11-08-2016) getiterd met mooie uitslagen. Hij hoefde dus geen 12-weken enting meer.

Een jaar later, op het moment dat deze hond normaal gezien weer een cocktailenting had moeten krijgen volgens het entschema, waren zijn antistoffen alleen maar toegenomen! Ook op dat moment dus geen enting voor deze hond! Met deze waarden is de hond minimaal voor 3 jaar beschermd, het volgende titermoment zal in 2020 zijn.


Mijn hond is alleen voor één ziekte niet goed beschermd, wat nu?
Vraag altijd of de afzonderlijke vaccinaties ook apart gegeven kunnen worden. Parvo is namelijk een vaccin dat ook los te verkrijgen is en als er nog voldoende antilichamen voor infectieuze hepatitis aanwezig zijn en niet voor Parvo en Distemper kan er een DP-vaccinatie worden gegeven. Hepatitis is niet los verkrijgbaar.

Mijn hond is gewoon volgens het entschema ingeënt. Is hij dan goed beschermd?
Door te titeren is inmiddels al vast komen te staan dat er ontzettend veel jonge honden het hele eerste jaar (deels) onbeschermd zijn. Dit wil je niet en is ook zeker niet de bedoeling van 3 x vaccineren. Parvo wil je niet meemaken en zeker pups zijn nog heel kwetsbaar omdat het immuunsysteem zich nog volop moet ontwikkelen. Dus om het immuunsysteem niet onnodig te belasten is titeren een goede methode om het juiste vaccinatiemoment te bepalen. In de meeste gevallen wordt Parvo daarom ook als uitgangspunt genomen voor het juiste tijdstip van vaccineren.

Titeren3

< Op deze foto zie je een titeruitslag van een Golden Retriever van 5 maanden. Deze heeft ‘keurig’ alle 3 de puppy-entingen gekregen. De baasjes van deze hond waren heilig in de veronderstelling dat hun hond dus volledig beschermd was. Deze uitslag betekent dus dat deze hond, op het moment van de 12 weken vaccinatie met grote waarschijnlijkheid nog steeds over de maternale antilichamen van Parvo en Distemper beschikte, waardoor de vaccinatie niet is aangeslagen. Dit kan nare gevolgen hebben.

Dierenartsen die niet bekend zijn met titeren, willen jonge honden op de leeftijd van 1 jaar nog een keer een boostervaccinatie geven als onderdeel van de basisvaccinatie. Het kan bijna niet anders dan dat bekend is dat de 3 puppyvaccinaties geen gegarandeerde bescherming bieden. Het heeft dus zeker nut om, ook wanneer de pup de 3 puppy-entingen heeft gehad, een maand na de laatste vaccinatie te laten titeren om zeker te weten of de pup ook echt beschermd is. Vervolgens nog een keer een controletiter een jaar later en wanneer de uitslag dat toelaat kan er voor een langere termijn worden afgetekend. 

Is een titerbepaling officieel erkend?
Inmiddels hebben o.a. de WSAVA, de KNMvD, de NVWA, de Dibevo en de Raad van Beheer de titerbepaling erkend. 

In januari 2015 heeft de Raad van Beheer aangegeven dat als een dierenarts middels de VacciCheck geconstateerd heeft dat de hond voldoende antistoffen heeft, dit in het paspoort vermeld heeft en er een geldigheidstermijn aan deze verklaring gekoppeld is, de hond toegelaten wordt op tentoonstellingen.

Titerbepaling voor pensions toegestaan?
Volgens de NVWA mogen titerbepalingen bij honden en katten ook worden ingezet om aan de vaccinatieplicht te voldoen van pensions en asielen. Wanneer de dierenarts hier gebruik van wil maken, lijkt dit dan ook passend voor de wettelijke vaccinatie eisen die gesteld worden voor bedrijfsmatig gehouden honden en katten. De dierenarts moet wel zorg dragen voor een goede onderbouwing en duidelijk aangeven wanneer vaccinaties gegeven c.q. herhaald moeten worden. De titerbepaling heeft betrekking op Parvo, HCC en Distemper bij de hond en Panleukopenie bij de kat.

Is een titerbepaling ook geldig in het buitenland?
Wanneer een hond naar het buitenland gaat is in ieder geval een geldige Rabiësenting een verplichting. Kijk voor de verplichtingen op de diverse daarvoor bestemde sites (bijv. www.licg.nl) en de ambassade van het betreffende land. Beter teveel geïnformeerd en goed voorbereid dan ter plaatse tegen problemen aanlopen met alle gevolgen van dien.
De Belgische Kennelclub De KMSH heeft het titeren voor toegang op tentoonstelling ook erkend. 

Wat zijn de kosten voor het titeren?
VacciCheck heeft een beperkte houdbaarheid. Dat betekent dat dierenartsen die niet regelmatig titeren vaak een hogere prijs berekenen. Daarom wordt er met groepstiteren een speciaal tarief voor gegeven. Maar bedenk in ieder geval dat de kans heel groot is dat u na 1 x titeren voor jaren klaar bent dus die kosten van het (drie-)jaarlijks inenten steekt u dan al in uw zak! Voor een individuele VacciCheck worden prijzen tussen de ca. € 40,00 en € 70,00 berekend.

Let op!: wanneer in Nederland een dierenarts het bloed opstuurt naar een laboratorium dan gebeurt de test niet met de VacciCheck. De kosten zijn aanzienlijk hoger en de uitslagen worden niet in het paspoort bijgeschreven. U heeft daar dan niets aan wanneer u bijvoorbeeld een geldig paspoort nodig heeft. In België wordt er door diverse laboratoria wel gebruik gemaakt van de VacciCheck dus van tevoren informeren kan zeker geen kwaad.

Waarom wordt er niet op Rabiës getiterd?
Ongeacht de uitslag is dit (overigens een heel andere test) een wettelijk verplichte enting als je met je hond naar het buitenland gaat en er mogen hierop geen uitzonderingen worden gemaakt d.m.v. een test. Deze vaccinatie moet geseald worden in het paspoort van je hond.

Waarom wordt er niet op Leptospirose ( o.a. ziekte van Weil) getiterd?
Leptospirose is een bacteriële infectie, waarvoor geen titerbepaling mogelijk is. Daarnaast is de Lepto-vaccinatie maar voor een korte bepaalde tijd werkzaam waardoor het ook geen zin heeft.

Het is overigens niet waar dat de cocktail altijd met het Leptospirose vaccin gegeven moet worden.
Feit is dat bij veel dierenartsen de Cocktail opgelost wordt in de Lepto-vaccinatie omdat dat “altijd zo gedaan wordt” en het “makkelijk” is, maar dit is niet nodig.
De Cocktailenting kan evenzogoed opgelost worden in steriel water, geef zelf aan dat je dit wilt als je (nog) geen Leptospirose wil laten enten.

Een verantwoordelijke dierenarts zal echter zelf al adviseren om nooit meerdere vaccinaties tegelijk te geven omdat dit een enorme aanslag is op het immuunsysteem van de hond. Overigens is het wel aan te raden om eerst zelf een weloverwogen besluit te nemen of het vaccineren voor Leptospirose wel nodig is. Het is geen onschuldige vaccinatie.

Waar kunt u terecht voor een goede titerbepaling?
HIER
vindt u een lijst met gekwalificeerde dierenartsen (de praktijken met de groene vinkjes)
Heeft u vragen over titeren? In de  Facebookgroep “Titeren met VacciCheck” zijn kundige mensen aanwezig (inclusief dierenartsen) die uw vragen graag beantwoorden.

Getiterd

 

< Na het titeren nog even een controle.
Het wrapje zorgt er voor dat ze niet aan het kleine wondje gaat likken.
Ervaren dierenartsen prikken zonder te scheren een druppeltje bloed uit een pootje!